wodogłowie pokrwotoczne

Wodogłowie pokrwotoczne to stan, w którym płyn mózgowo-rdzeniowy –
normalnie wypełniający przestrzeń podpajęczynówkową, układ komorowy
mózgu i kanał rdzenia kręgowego – zaczyna gromadzić się w zbyt dużych
ilościach w układzie komorowym mózgu. Wodogłowie może wystąpić jako wada
wrodzona lub nabyta, szczególnie u niemowląt i dzieci, ale możliwe jest
także u dorosłych pacjentów. Jego przyczyną jest również krwawienie dokomorowe lub podpajęczynówkowe.

Przyczyny wodogłowia pokrwotocznego?

Wodogłowie pokrwotoczne to schorzenie występujące u dzieci przedwcześnie urodzonych, czyli wcześniaków (wodogłowie po krwotoku
może pojawić się także u osób dorosłych, pod wpływem krwawienia
dokomorowego, wywołanego na przykład urazem głowy). U wcześniaka,
szczególnie z niską wagą urodzeniową, a więc jeszcze niedojrzałego, może
dojść do uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego. Te uszkodzenia mogą
doprowadzić, także w późniejszym czasie, do krwawień dokomorowych lub
okołokomorowych, które mogą wywołać wodogłowie u noworodka. Nadmiar
płynu nie może być wchłonięty, co prowadzi do gromadzenia się go w
komorach mózgu. Przeżywalność dzieci, także urodzonych o wiele
za wcześnie, wzrosła wraz z postępem medycyny. Jednak z przeżywalnością
niedojrzałych dzieci wiąże się większe ryzyko pojawienia się uszkodzeń
ośrodkowego układu nerwowego, a także np. oczu (retinopatia wcześniacza) czy płuc (które prowadzą do częstych zapaleń płuc u noworodków, a szczególnie wcześniaków).

Przebieg wodogłowia pokrwotocznego?

Najpierw w mózgu dziecka dochodzi do krwawienia do komór mózgu lub w
ich okolicach. Po około dwóch tygodniach pojawia się efekt poszerzenia
się komór mózgu. Główka dziecka może się powiększać. Dzieje się tak ze
względu na to, że czaszka noworodka nie jest jeszcze całkowicie sztywna,
a ciemiączko jest jeszcze nieskostniałe. Zwiększenie się ciśnienia
śródczaszkowego i poszerzenie komór mózgu może ustąpić lub prowadzić do
ciasnoty wewnątrzczaszkowej i pojawienia się charakterystycznych objawów
wodogłowia (u osób dorosłych dochodzi tylko do zwiększenia ciśnienia
śródczaszkowego, czaszka się nie powiększa ze względu na to, że jest już
całkowicie skostniała).Objawy wodogłowia pokrwotocznego u noworodków to:
duża lub zbyt szybko rosnąca głowa,ciemiączko jest wypukłe i twarde w dotyku,wymioty,rozdrażnienie, brak apetytu,trudności w patrzeniu do góry.

Leczenie wodogłowia pokrwotocznego

Istnieją metody farmakologiczne leczenia wodogłowia, jednak mają one
dość niską skuteczność, szczególnie jeśli wodogłowie następuje szybko i
gwałtownie. Oprócz tego, niosą one za sobą pewne ryzyko zaburzeń
oddychania i pojawienia się kwasicy metabolicznej, co jest szczególnie
niebezpieczne dla wcześniaków. Tymczasowym sposobem na
odbarczenie wodogłowia (czyli pozbycia się nadmiaru płynu z mózgu) jest
zewnętrzny drenaż komorowy lub podskórny zbiornik (zbiornik Rickhama)
połączony do układu komorowego. Permanentną formą leczenia jest
założenie zastawki komorowo-otrzewnowej. Polega ona na odprowadzaniu
nadmiaru płynu z komory mózgu do jamy otrzewnej. Ten zabieg lepiej jest
odłożyć nieco w czasie, gdyż im mniejsze dziecko, tym większe ryzyko powikłań. Dodatkowo stosuje się także leczenie endoskopowe.

Co to jest i jak działa zastawka?

Układ zastawkowy, potocznie zwany zastawką to urządzenie mechaniczne
składające się z trzech podstawowych elementów: drenu komorowego,
mechanizmu zastawkowego oraz drenu obwodowego. Drenaż umożliwia
odprowadzenie nadmiaru płynu mózgowo-rdzeniowego z układu komór mózgu
sztuczną drogą do miejsca, gdzie się naturalnie wchłania. Najczęściej
stosowany jest drenaż komorowo-otrzewnowy. Metoda ta polega na
implantacji drenu do komory bocznej mózgu po wywierceniu minimalnego
otworu w kościach czaszki, prowadzi się go następnie pod skórą do jamy
brzusznej (otrzewnej). Mechanizm zastawkowy uniemożliwia cofanie się płynu mózgowo-rdzeniowego do układu komorowego mózgu.